TU PHÁP NÀO TRƯỚC ?

 Trong 37 phẩm trợ đạo thì tu pháp nào trước? (37 phẩm trợ đạo là: tứ niệm xứ, tứ chánh cần, tứ như ý túc, ngũ căn, ngũ lực, thất bồ đề phần, bát chánh đạo). Thiền định cũng có quá nhiều loại, nên tu lọai nào trước ? Có 16 loại thiền định:

1. Định vô lậu

2. Định sáng suốt

3. Định chánh niệm tỉnh giác

4. Định niệm hơi thở

5. Định sơ thiền

6. Định nhị thiền

7. Định tam thiền

8. Định tứ thiền

9. Định vô tướng

10. Định bất động tâm

11. Định bất động thân

12. Định không vô biên xứ

13. Định thức vô biên xứ

14. Định vô sở hữu xứ

15. Định phi tưởng phi phi tưởng xứ

16. Định diệt thọ tưởng định

 Đầu tiên, muốn tu thiền định của đạo Phật thì phải sống đúng giới luật. Muốn sống đúng giới luật thì phải sống thiểu dục tri túc, phòng hộ sáu căn. Muốn sống đời sống thiểu dục tri túc phòng hộ sáu căn cho được trọn vẹn thì lấy ba hạnh “ăn, ngủ, độc cư” làm tiêu chuẩn kỷ luật, khép chặt mình trong khuôn khổ đó.

 Đó là những pháp tu tập đầu tiên về thiền định của đạo phật. Đạo Phật lấy thân, thọ, tâm, pháp thanh tịnh, tức là loại trừ 10 điều ác, tăng trưởng 10 điều thiện, đoạn trừ tham, sân, si.

 Trong 37 phẩm trợ đạo, từ Bát Chánh Đạo đến Tam Minh thì Tứ Diệu Đế là pháp đầu cần phải thông hiểu, nên Đức Phật chuyển pháp luân lần đầu tiên tại vườn Lộc Uyển là pháp Tứ Đế; còn pháp tu đầu tiên lại là Tứ Chánh Cần.

 Pháp tu cuối cùng là Tam minh. Nếu người tu sĩ tu đạo tu chưa xong Tam Minh thì còn tu tập nữa. Tam Minh đã xong thì hết tu tập.

 Pháp môn của Phật có tên là trợ đạo, có nghĩa là trợ giúp cho viên mãn được đạo. Vì thế có chỗ giống nhau nhưng lại có chỗ khác nhau, giống nhau vì pháp nầy trợ lực cho pháp kia, pháp kia trợ lực cho pháp nầy. Giống nhau là pháp nào cũng nhắm vào đoạn diệt ác pháp, tăng trưởng thiện pháp; viễn ly, từ bỏ, xa lìa ác pháp; thường hằng vuisống, giữ gìn, bảo trì, phòng hộ, che chở thiện pháp.

 Khác nhau là ở chỗ thực hành tu tập, cho nên mỗi pháp đều có tên của pháp môn đó để chỉ rõ hành trình tu tập của chúng ta mang lại kết quả cho thân, thọ, tâm, pháp, chúng ta làm chủ và giải thoát hoàn toàn theo kết quả của pháp môn ấy.

Về phần tu định, trong 16 loại định thì Chánh Niệm Tỉnh Giác tu trước, Diệt Thọ Tưởng Định tu sau cùng. Các loại thiền đinh thường kết hợp với nhau (câu hữu), không có định nào tu riêng rẽ. Thí dụ Định Niệm Hơi Thở (giống như trợ động từ avoir của tiếng Pháp dùng dể chia các động từ khác) là loại thiền định làm trợ duyên cho các loại thiền định khác như Chánh Niệm Tỉnh Giác Định, Định Niệm Vô lậu, vv ...

 Bất Động Tâm Định và Định Vô lậu là hai tên khác của Sơ Thiền.

 Không Vô Biên Xứ, Thức Vô Biên Xứ, Vô Sở Hữu Xứ, Phi Tưởng phi Phi Tưởng Xứ là định Vô sắc. Đức Phật đã từ giả mấy ông thầy của Ngài sau khi Ngài đã đạt sự chứng ngộ cao tột ở Thiền Vô Sắc, vì nó không giúp ích được gì cho sự giải thoát sanh, già, bệnh, chết.

 (Trích từ Cẩm Nang Tu Phật 1 www.chonlac.org)